Szkoła Podstawowa nr 2 im. Stanisława Konarskiego w Tarnowie

Obchody Święta Niepodległości w naszej szkole miały nietypową formę. 5 listopada uczniowie klas II-VI wraz z nauczycielami i dyrekcją szkoły udali się do Łowczówka na Cmentarz Legionistów Polskich. Uczestniczyli tam w uroczystości patriotycznej zakończonej apelem poległych i modlitwą za zmarłych.

 Jako cel naszego wyjazdu wybraliśmy cmentarz nr 171 znajdujący się w Łowczówku - szczególne miejsce w naszym regionie związane z walką o niepodległość. Spoczywają na nim żołnierze trzech narodowości – Polacy, Austriacy i Rosjanie, w większości polegli w bitwie pod Łowczówkiem, ale także w innych potyczkach stoczonych w tym rejonie w zimie 1914-1915 roku. Wśród nich wielu jest polskich legionistów z 1. i 5. Pułku Piechoty Legionów Polskich J. Piłsudskiego - w sumie 113 żołnierzy, z czego około 70 zostało zidentyfikowanych i możemy odczytać ich nazwiska widniejące na tabliczkach.

To właśnie w tym miejscu rokrocznie odbywają się powiatowe i gminne uroczystości z okazji 11 Listopada, a także wiele innych imprez patriotycznych.

Nad grobami poległych

Stojąc nad grobami poległych żołnierzy polskich, którzy oddali swoje młode życie za ojczyznę, wysłuchaliśmy montażu słowno-muzycznego przygotowanego przez szóstoklasistów oraz chór szkolny. Był on poświęcony przede wszystkim bitwie pod Łowczówkiem – poznaliśmy jej historię oraz wspomnienia uczestników tej walki. Śpiewaliśmy również znane pieśni legionowe, a także oddaliśmy cześć bohaterom narodowym, przywołując ich w uroczystym apelu poległych. Nie zapomnieliśmy także o modlitwie za poległych, którą poprowadził nasz katecheta, ks. Piotr. Na koniec złożyliśmy na mogiłach żołnierskich wiązanki kwiatów przywiezione przez wszystkie klasy oraz zapaliliśmy znicze. Po części oficjalnej mieliśmy czas na rozgrzanie się przy ognisku i poczęstunek, zaś po powrocie do szkoły czekał na nas ciepły posiłek w postaci żołnierskiej grochówki.

Dla starszych klas wyprawa do Łowczówka połączona była z rajdem, ponieważ odcinek trasy z Rychwałdu do Cmentarza Legionistów przeszli pieszo, kierując się niebieskim szlakiem. Młodsze dzieci, z powodu deszczowej pogody, zostały podwiezione autokarem bliżej miejsca spotkania. Mimo mżawki, która towarzyszyła nam niemal cały czas i trochę nas zmoczyła, uczniowie wspominają wyjazd jako wspaniałe przeżycie i swoistą przygodę. Na pewno długo pozostanie on w ich pamięci.

Wyjazd na Cmentarz Legionistów do Łowczówka oraz wydarzenia historyczne, z którymi to miejsce jest związane, stały się również tematem lekcji języka polskiego, historii oraz godzin wychowawczych, tak aby pogłębić i utrwalić zdobytą wiedzę oraz wyrazić przeżycia uczniów. Ponadto każda klasa przygotowała w wybranej formie relację z uroczystości, a na szkolnym korytarzu można będzie obejrzeć fotoreportaż z naszego wyjazdu.

Bitwa pod Łowczówkiem

Potyczka stoczona na wzgórzach i w lasach Łowczówka rozegrała się w dniach od 22 do 25 grudnia 1914 r. Najbardziej zaciekłe walki przyszło stoczyć w sam dzień Wigilii. Zaczęło się od tego, że 21 grudnia wojska rosyjskie rozbiły Austriaków w Pleśnej, Łowczówku i Łowczowie. Było to poważne zagrożenie dla armii austriackiej, której dwa skrzydła stykały się właśnie w tym rejonie. Dla ratowania sytuacji ściągnięto z Nowego Sącza I Brygadę Legionów Polskich, która odpoczywała tam po niedawnej bitwie pod Limanową. Oddziałami dowodził podpułkownik Kazimierz Sosnkowski. Brygada otrzymała rozkaz: odbić i utrzymać utracone przez armię austriacką pozycje, czyli dwa wzgórza w Łowczówku i Łowczowie. 22 grudnia, po trzygodzinnej walce, zdobyto wzgórze w Łowczówku, zaś nazajutrz - kolejne. Zaczęły się jednak kontrataki rosyjskie na świeżo utracone pozycje.

Nadszedł dzień Wigilii. Strzały nie tylko nie milkły, ale w dodatku legioniści musieli stoczyć zupełnie niepotrzebną walkę. Błędnie przekazany rozkaz spowodował, że wycofali się z zajętych pozycji, a po wyjaśnieniu nieporozumienia musieli je zdobywać ponownie. Tymczasem na niebie wschodziły gwiazdy. W oczach pojawiały się łzy wzruszenia na wspomnienie rodziny. A w okopach za opłatek i całą wieczerzę wigilijną musiał starczyć ocalony suchar albo kromka chleba. Jak podaje legionowa legenda, z polskich okopów popłynęła melodia kolędy. Ustały rosyjskie karabiny, a Polacy z drugiej strony barykady podchwycili pieśń. Wojna na chwilę zamilkła...

25 grudnia I Brygada wycofała się w kierunku Wróblowic i Zakliczyna. Nie odeszli jednak wszyscy. Pod Łowczówkiem na zawsze pozostało 128 poległych legionistów, 342 odniosło rany, a kilkunastu dostało się do niewoli. Była to jedna z najcięższych i najkrwawszych bitew, jakie stoczyła I Brygada Legionów Polskich w 1914 roku. O jej znaczeniu w historii Polski może świadczyć fakt, że nazwę Łowczówek i datę bitwy umieszczono na tablicy pamiątkowej przy Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie.
 

ZDJĘCIA